کاخ توپکاپی استانبول
بیشک کاخ موزه توپکاپی داستانهای رنگارنگی دارد؛ چراکه از قرن ۱۵ تا ۱۹ میلادی سلطانها، درباریان جاهطلب و کنیزهای متعددی را به درون خود راه داده است.
این قصر در قرن ۱۵ میلادی محل اقامت اصلی سلطان و مقر حکومت امپراتوری عثمانی بوده است. همزمان با شکلگیری جمهوری ترکیه و پایان دولت عثمانی با دستوری حکومتی در تاریخ سوم آوریل ۱۹۲۴ تمام بناهای متعلق به آن دوران از جمله این کاخ در فهرست آثار ملی این کشور به ثبت رسید.
کاخ توپکاپی در بافت قدیمی شهر استانبول در شرق منطقه فاتح در بخش اروپایی در محله سلطان محمد در نزدیکی امینونو قرار دارد.
این کاخ درست روی زمینی ساخته شده است که روزی بیزانس باستان یا قسطنطنیه مرکز امپراتوری روم شرقی بود.
کاخ توپکاپی در بلندترین نقطه زمینی کوهپایهای، مشرف به دریای مرمره و خلیج شاخ طلایی قرار گرفته است.
فاصله کاخ توپکاپی تا تنگه بسفر. حدود ۴۸ کیلومتر (یک ساعت و ۲۰ دقیقه) و تا میدان تکسیم، حدود ۹ کیلومتر (۳۵ دقیقه) است.
این کاخ با فرودگاه آتاتورک استانبول ۱۹ کیلومتر (۵۰ دقیقه) و فرودگاه صبیحه گوکچن استانبول، ۶۸ کیلومتر (یک ساعت و نیم) فاصله دارد.
کاخ توپکاپی در نزدیکی دیگر جاذبههای مهم استانبول مانند مسجد سلطان احمد، آبانبار باسیلیکا، ایاصوفیه و موزه باستانشناسی واقع شده است.
مسیر دسترسی به کاخ توپکاپی استانبول
کاخ توپکاپی استانبول در منطقه معروفی به نام سلطان احمد با انبوهی از بناهای کهن و معماریهای منحصربهفرد جا خوش کرده است.
برای رسیدن به این محله کافی است با کمک وسایل نقلیه عمومی همچون مترو، تراموا یا اتوبوس خود را به یکی از دو ایستگاه پارک گلخانه یا سلطان احمد برسانید.
از این ایستگاهها تنها با چند دقیقه پیادهروی به کاخ توپکاپی خواهید رسید.
آدرس کاخ توپکاپی: ترکیه، استانبول، منطقه سلطان احمد (مشاهده روی نقشه)
کاخ توپکاپی استانبول درست ۶ سال پس از فتح و تصرف قسطنطنیه پایتخت امپراتوری بیزانس در سال ۱۴۵۳، در اواخر دهه ۵۰ با دستور نخستین پادشاه عثمانی سلطان محمد دوم روی ویرانههای
بیزانس ساخته شد. سلطان محمد دوم در سال ۱۴۷۸ میلادی در این کاخ سکونت گزید و در طول مدت ساخت این کاخ در قصر کوچکی در میدان بایزید ترکیه سکونت داشت که این روزها به دانشگاه استانبول تغییر کاربری داده است. سه سال پس از مرگ او این کاخ مرمت شد و از آن پس پادشاهان عثمانی این کاخ را به دفعات بازسازی کردند و گسترش دادند.
حدود ۳۰ پادشاه در طی چهار قرن و ۴۰۰ سال امپراتوری عثمانی در کاخ توپکاپی حکومت کردند.
کاخ توپکاپی به سبکهای مختلفی بازسازی شد و هر بار معماری جدیدی همچون معماری اسلامی، عثمانی و اروپایی را تجربه کرده است. در آغاز ساکنان این کاخ کم تعداد بودند؛
اما در دورههایی کاخ عظیم توپکاپی بین هزار تا چهار هزار سکنه را در خود جای داده است که از این میان فقط ۳۰۰ نفر ساکن حرمسرا بودهاند و بیشترین جمعیت ساکن را پیاده نظامها و نگهبانان سلطنتی (Janissaries) در حیاط و دروازه اول کاخ تشکیل میدادند.
کاخ توپکاپی در زمان ساخت خود مساحتی برابر با ۷۰۰ هزار مترمربع را به خود اختصاص داده بود و دیوارهای دور تا دور این کاخ عظیم در حدود پنج کیلومتر بود.
گاهی در زمان فستیوالها جمعیتی برابر با ۱۰ هزار نفر به آن راه پیدا میکردند. در واقع کاخ توپکاپی به شهری درون شهری دیگر و بزرگترین کاخ زمان خود بدل شده بود.
این کاخ به واسطه ساخت و سازهایی که در محوطه آن صورت گرفته است، مساحتی برابر با ۸۰ هزار متر مربع دارد.
معماری کاخ توپکاپی استانبول
کاخ توپکاپی سه معماری مستقل را به نمایش میگذارد، که شامل سه بخش کاخ بیرونی، کاخ درونی و حرمسرا میشود. کاخ درونی و حرمسرا بخشهایی هستند که زندگی خصوصی شاهان در آنها جریان داشته است. طرح اولیه سلطان محمد برای کاخ توپکاپی از چهار حیاط متوالی تشکیل شده که با دیوارهای بلندی احاطه شده بودند.
هر حیاط هدفی متفاوتی را دنبال میکرد و با دروازهای از باقی قسمتها جدا و در طی روندی تدریجی با رسیدن به حیاط سوم و چهارم فضا خصوصیتر و رفتوآمد محدودتر میشد.
اساس ساخت مجموعه کاخ توپکاپی بر وجود انزوا و حریم سلطنتی استوار است؛ آنچه که امروز نیز نهتنها در این اثر بلکه در باقی کاخها و آثار بهجا مانده از دوره عثمانی نیز مشهود است.
ساخت عمارت اولیه و دروازه اصلی یا همان دروازه سلطنتی در سال ۱۴۷۲ به پایان رسید. باروهای کاخ توپکاپی در دروازه دوم که متاثر از معماری قرونوسطا اروپا است در سال ۱۴۷۸ میلادی تکمیل شد.
ساختمانهای باقیمانده از طرح اولیه اکثرا کم ارتفاع و یک یا دو طبقه دارند و کاربردشان در طی قرنها تغییر کرده است؛
این موضوع باعث شده است که امروز سازههایی با کارکرد نامشخص بهویژه در حرمسرا وجود داشته باشند. ساختمانهای خدماتی نیز اکثرا ساختمانهای سنگی تک طبقه با گنبدی بلند هستند.
بناهایی که برای سکونت مورد استفاده قرار میگرفتند از سنگ و چوب ساخته شدهاند و گنبد آنها با لایهای از سرب پوشیده میشده است.
هزینه بلیط بازدید از کاخ توپکاپی
دو نوع بلیط ترکیبی برای بازدید از این مجموعه ارائه میشود. هزینه بلیط ترکیبی کاخ توپکاپی، حرمسرا و هاگیا ایرنه (در سال ۲۰۲۳) ۶۵۰ لیر و هزینه بلیط ترکیبی کاخ توپکاپی و هاگیا
ایرنه (در سال ۲۰۲۳) ۵۰۰ لیر است. برای بازدید از کل مجموعه به بیش از پنج ساعت زمان احتیاج خواهید داشت.
بهترین زمان بازدید از کاخ توپکاپی
بهار بهترین زمان سفر به استانبول و بازدید از بناهای تاریخی از جمله کاخ توپکاپی است؛ چراکه باغ و محوطه این کاخ سراسر سبز و زیبا است.
البته اگر میخواهید ارزانتر سفر کنید بهتر است فصلهای سرد سال را انتخاب کنید. در این زمان از سال بهواسطه تردد کمتر مسافر امکان انتخاب تور و بلیطهای هواپیمای ارزانتری وجود دارد.
کاخ توپکاپی استانبول